የቴርሚስተር ዋነኛው ጥቅም የኤሌክቲክ መሳሪያዎችን የሙቀት መጠን መለካት ነው። በሙቀት ቁጥጥር ስርዓት ውስጥ ቴርሚስተር በመጠን ትንሽ ነገር ግን ለትልቅ ስርዓት አስፈላጊ አካል ነው። የሙቀት መቆጣጠሪያን የሙቀት መጠን ቴርሚስተር ይቆጣጠራል።
ቴርሚስተር የሙቀት ሃይልን መቋቋም መለኪያ ነው ወይም የመቋቋም ችሎታ ያለው ሙቀት ላይ ጥገኛ ነው። ቃሉ የ”ተርማል” እና “ሬዚስተረ” ድምር ነው። ከብረት ኦክሳይዶች ፣ ዲስክ ወይም ሲሊንደር ቅርጽ እና እንደ ኤፖክሲ ወይም መስታወት ባሉ ግበዐቶች የተሰሩ ናቸው። ሁለት አይነት የቴርሚስተር ዓይነቶች አሉ። እነዚህም አሉታዊ የሙቀት መጠን ኮፊሸንት (NTC) እና ፖዚቲቭ የሙቀት ኮፊሸንት (PTC) ናቸው። ኤን ቲ ሲ ቴርሚስተር ጋር የሙቀት መጠን ሲጨምር የመቋቋም ችሎታ ይቀንሳል። በተቃራኒው ደግሞ የሙቀት መጠን ሲቀንስ የመቋቋም ችሎታ ይጨምራል። ይህ የቴርሚስተር አይነት በብዛት ጥቅም ላይ እየዋለ ይገኛል።
ፒቲሲ (PTC) ቴርሚስተር ትንሽ ለየት ያለ ስራ ይሰራል። የሙቀት መጠን ሲጨምር የመቋቋም ችሎታው ይጨምራል, እንዲሁም የሙቀት መጠን ሲቀንስ የመቋቋም ችሎታው ይቀንሳል። ይህ የቴርሚስተር አይነት በአብዛኛው ጥቅም ላይ የሚውለው እንደ ፊዩዝ ነው።አብዛኛውን ጊዜ አንድ ቴርሚስተር በተወሰነ የሙቀት መጠን 50ºC ውስጥ ከፍተኛ መጠን ያለው ሙቀት ማግኘት ይችላል። ይህ ውስንነት በዋነኝነት የመቋቋም አቅም ላይ ጥገኛ ነው።
ቴርሚስተሮችን በቀላሉ መጠቀም የምንችላቸው፣ ብዙ ወጪ የማይጠይቁ፣ ጠንካራና የሙቀቱ መጠን ሲለወጥ ምላሽ መስጠት የሚችሉ ናቸው። ከልክ ያለፈ ሙቀት ወይም ቅዝቃዜ ጋር በሚገባ ባይሰሩም በተፈለገ የመሰረት ነጥብ ላይ የሙቀት ንረት የሚለካ ለመተግበሪያዎች የመረጣቸው ሴንሰር ናቸው። በጣም ትክክለኛ የሙቀት መጠን በሚያስፈልግበት ጊዜ ተስማሚ ናቸው።
ቴርሚስቶሮች በጣም ከተለመዱት ጥቅም ውስጥ አንዳንዶቹ በዲጂታል ቴርሞሜትር ውስጥ፣ የነዳጅ እና ቀዝቃዛ የሙቀት መጠን ለመለካት በመኪናዎች ውስጥ እንዲሁም እንደ ምድጃ እና ማቀዝቀዣ ባሉ የቤት ውስጥ መገልገያዎች ውስጥ ይገኛሉ። ነገር ግን ለደኅንነቱ ሥራ ለማሞቅ ወይም የማቀዝቀዣ ጥበቃ ወረዳዎችን በሚጠይቅ በማንኛውም መተግበሪያ ውስጥም ይገኛሉ።
ለበለጠ የተራቀቁ መተግበሪያዎች እንደ ሌዘር ማረጋጋት መሣሪያዎች፣ ኦፕቲክ ብሎኮች፣ እና የቻርጅ ክወና መሣሪያዎች፣ ቴርሚስተር ያገለግላል። ለምሳሌ የ 10 ኪሎ ኦሀም (kΩ) ቴርሚስተር በሌዘር ፓኬጆች ውስጥ የሚገነባው መስፈርት ነው። አንድ ቴርሚስተር በእውነቱ ምንም ነገር አያነብም፤ ከዚህ ይልቅ የቴርሚስተር የመቋቋም ችሎታ ከሙቀት ጋር ይለዋወጣል። የመቋቋም ችሎታ ያለው ለውጥ ምን ያህል እንደሆነ በቴርሚስተር ውስጥ በሚሠራበት ዓይነት ላይ የተመካ ነው ።
ከቴርሚስተሮች በተጨማሪ ሌሎች በርካታ የሙቀት መለዋወጫ መሣሪያዎች ጥቅም ላይ ይውላሉ። በጣም የተለመዱት የሬዚስታንስ ቴምፕሬቸ ዲቴክተር (Resistance Temperature Detectors RTD) እና እንደ LM335 እና AD590 አይነት የተዋቀሩ የኤሌክትሪክ ሰሌዳዎች (IC) ናቸው። ለአንድ የተለየ አጠቃቀም የተሻለ የሚሠራው የትኛው የስሜት ሕዋስ በብዙ ምክንያቶች ላይ የተመሠረተ ነው። የቴርሚስተር ዋነኛ ጥቅም የአንድን መሣሪያ ሙቀት መለካት ነው። የሙቀት መቆጣጠሪያ ስርዓት ውስጥ ቴርሚስተር ትንሽ ነገር ግን ትልቅ የስርዓት ክፍል ነው። የሙቀት መቆጣጠሪያ የቴርሚስተርን የሙቀት መጠን ይከታተላል። ከዚያም ማሞቂያውን ወይም ማቀዝቀዣውን መቼ ማሞቅ ወይም ማጥፋት እንዳለበት ይነግረዋል።
ቴርሚስተሮች የሙቀት-ተኮር የመቋቋም አልያም ሬዚስታንት መሳሪያዎች ናቸው፣ ከሙቀት መለዋወጥ ጋር የመቋቋም አልያም ሬዚስታንት ቀያያሪዎችም ጭምር። በጣም በቀላሉ የሚሰሙ ከመሆናቸውም በላይ በጣም አነስተኛ የሙቀት መለዋወጥ ሲያጋጥመው ምላሽ ይሰጣሉ። አንድ የተወሰነ የሙቀት መጠን እንዲጠበቅ በሚያስፈልግበት ጊዜ በ50 ዲግሪ ሴንቲ ግሬድ ውስጥ ሙቀቱን በሚከታተልበት ጊዜ ምርጡን መጠቀም ይቻላል።
ቴርሚስተሮች የሙቀት መቆጣጠሪያ ስርዓት አካል እንደመሆናቸው መጠን የፐልቲየር መሣሪያ ማሞቂያ እና ማቀዝቀዣን ለመለካት እና ለመቆጣጠር ከሁሉ የተሻለ መንገድ ናቸው። በደቂቃ ውስጥ ማስተካከያ የማድረግ ችሎታቸው ከፍተኛ የሆነ የሥርዓት መረጋጋት እንዲኖር ያስችላል። ቴርሚስተሮች የሙቀት መቆጣጠሪያ በሚያስፈልገው መሣሪያ ውስጥ ወይም ከላይ ሊገጠሙ ይችላሉ። እንደየዓይነቱ ፈሳሽ፣ ጋዝ ወይም ጠንካራ የሆኑ ፈሳሾችንም መለካት ይችላሉ።
በ TME Education ድጋፍ በኢዘዲን ካሚል የተዘጋጀ።
The main use of a thermistor is to measure the temperature of a device. In a temperature-controlled system, the thermistor is a small but important piece of a larger system. A temperature controller monitors the temperature of the thermistor.
A thermistor is a resistance thermometer, or a resistor whose resistance is dependent on temperature. The term is a combination of “thermal” and “resistor”. It is made of metallic oxides, pressed into a bead, disk, or cylindrical shape and then encapsulated with an impermeable material such as epoxy or glass. There are two types of thermistors: Negative Temperature Coefficient (NTC) and Positive Temperature Coefficient (PTC). With an NTC thermistor, when the temperature increases, resistance decreases. Conversely, when temperature decreases, resistance increases. This type of thermistor is used the most.
A PTC thermistor works a little differently. When temperature increases, the resistance increases, and when temperature decreases, resistance decreases. This type of thermistor is generally used as a fuse. Typically, a thermistor achieves high precision within a limited temperature range of about 50ºC around the target temperature. This range is dependent on the base resistance.
Thermistors are easy to use, inexpensive, sturdy, and respond predictably to changes in temperature. While they do not work well with excessively hot or cold temperatures, they are the sensor of choice for applications that measure temperature at a desired base point. They are ideal when very precise temperatures are required.
Some of the most common uses of thermistors are in digital thermometers, in cars to measure oil and coolant temperatures, and in household appliances such as ovens and refrigerators, but they are also found in almost any application that requires heating or cooling protection circuits for safe operation. For more sophisticated applications, such as laser stabilization detectors, optical blocks, and charge coupled devices, the thermistor is built in. For example, a 10 kΩ thermistor is the standard that is built into laser packages.
A thermistor does not actually “read” anything, instead the resistance of a thermistor changes with temperature. How much the resistance changes depends on the type of material used in the thermistor. In addition to thermistors, several other types of temperature sensors are used. The most common are Resistance Temperature Detectors (RTD) and integrated circuits (IC), such as the LM335 and AD590 types. Which sensor works best for a particular use is based on many factors.
The main use of a thermistor is to measure the temperature of a device. In a temperature controlled system, the thermistor is a small but important piece of a larger system. A temperature controller monitors the temperature of the thermistor. It then tells a heater or cooler when to turn on or off to maintain the temperature of the sensor. Thermistors are temperature-dependent resistors, changing resistance with changes in temperature. They are very sensitive and react to very small changes in temperature. They are best used when a specific temperature needs to be maintained, and when monitoring temperatures within 50°C of ambient.
Thermistors, as part of a temperature control system, are the best way to measure and control heating and cooling of a Peltier device. Their ability to adjust in minute increments allows the greatest overall system stability. Thermistors can be embedded in or surface-mounted on the device needing temperature monitoring. Depending on type, they can measure liquids, gases, or solids.
Prepared by Ezedin Kamil with support of TME education
#TMEeducation
#TMEeducationEthiopia
#TogatherWeWillGoFurther